تلفن بی سیم مركب از یك گوشی تلفن و یك دستگاه ثابت است، به گونه ای كه ارتباط گوشی تلفن، بدون استفاده از سیم و از طریق ارسال و دریافت امواج رادیویی با دستگاه ثابت برقرار می شود. در این دستگاه های تلفن، خط تلفن به دستگاه ثابت كه خود مركب از فرستنده و گیرنده رادیویی و آنتن است متصل می شود.
گوشی تلفن بی سیم و دستگاه ثابت هر یك دارای فرستنده و گیرنده امواج رادیویی است و همانند سایر دستگاه های بی سیم استفاده از آن تابع قانون استفاده از بی سیم های اختصاصی و غیرحرفه ای (آماتوری) است.از منظر قانون، تلفن های بی سیم بر حسب قدرت ارسال و فركانس به دو دسته مجاز و غیرمجاز تقسیم می شوند. مشخصات دستگاه های تلفن بی سیم مجاز دربند ۳ ارائه شده است.در ایران تلفن بی سیم از اوایل دهه شصت (هجری شمسی) به منظور بهره برداری از خدمات تلفن ثابت مخابراتی به صورت همراه در محدوده محل كار و منزل مورد استفاده قرار گرفت.
●مشخصات تلفن بی سیم مجاز
محدوده مجاز فركانس تلفن بی سیم: سیاستگذاری تخصیص، واگذاری و نظارت بر بهره برداری از طیف، طبق قانون بر عهده وزارت ارتباطات و فن آوری اطلاعات، سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی گذاشته شده است. اصول سیاستگذاری طیف فركانس كه از منابع ملی كشور محسوب می شود مبتنی بر نیل اهداف توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و حفظ امنیت ملی به منظور ایجاد زمینه ارائه خدمات عمومی به آحاد ملت است.به همین منظور بر اساس سیاست گذاری فعلی، محدوده های زیر به تلفن بی سیم اختصاص داده شده است و دستگاه های تلفن بی سیم كه خارج از این محدوده ها كار می كند، به منظور بهره برداری در كشورهای دیگر ساخته می شوند و استفاده از آنها در قلمرو كشور ممنوع است.
●محدوده فركانس مجاز تلفن های بی سیم:
باند ۴۷ تا ۴۶ مگاهرتز
باند ۵۰ تا ۴۹ مگاهرتز
باند ۸۸۸تا ۸۸۶ مگاهرتز
باند ۹۳۳ تا ۹۳۱ مگاهرتز
پوشش مجاز تلفن بی سیم: برای ایجاد زمینه مناسب برای تمامی هموطنان پوشش مجاز تلفن بی سیم و همچنین سایر دستگاه های با پوشش كم كه از امواج الكترومغناطیس استفاده می كنند كمتر از ۳۰۰ متر است.شناسه ایمنی تلفن بی سیم: مجهز بودن به شناسه ایمنی از مشخصات مهم تلفن بی سیم مجاز است. این شناسه بین دستگاه ثابت و گوشی بی سیم مشترك است هر دستگاه تلفن بی سیم از شناسه واحد استفاده می كند. بنابراین گوشی تلفن بی سیم مجهز به شناسه ایمنی رقومی فقط با دستگاه ثابت خود ارتباط برقرار می كند كه مانع همشنوایی، شنود یا سرقت بوق توسط سایر استفاده كنندگان تلفن بی سیم می شود و تلفن هایی كه فاقد این مشخصه باشند غیرمجاز محسوب می شوند.
سایر مشخصات مهم تلفن بی سیم: تلفن بی سیم مجاز فاقد هر گونه آنتن هوایی است و آنتن دستگاه ثابت روی آن نصب شده است.
●مشخصات تلفن بی سیم غیرمجاز
سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی به عنوان متولی سالم سازی و پاك سازی فضای فركانس كشور، با اینگونه تجهیزات آلوده كننده طیف فركانس برخورد قانونی كرده و سلامت مكالمات را حفظ می كند. لازم به ذكر است كه استفاده از تلفن های بی سیم غیر مجاز به دلیل مشكلاتی كه بوجود می آ ورند در تمامی كشورهای سازنده این تجهیزات جرم تلقی شده و غیرقانونی است و صرفا جهت صادرات تولید می شوند. اینگونه تلفن ها عمدتا توسط شبكه های قاچاق و به صورت غیر مجاز وارد كشور شده، منابع و منافع جامعه را به خطر می افكنند. تداخلات به وجود آمده توسط تلفن های بی سیم غیرمجاز بر كاركرد شبكه های اضطراری، ایمنی و خدماتی اعم از:
- نظامی، انتظامی و امنیتی
- اضطرار ملی
- نجات، امداد و ایمنی
- شبكه های رادیویی امور زیربنایی مانند مخابرات، راه و ترابری، نیرو، خطوط انتقال نفت و فرآورده های نفتی و پخش صدا و تصویر اثرات نامطلوبی بر جای می گذارد. این امر باعث ایجاد اختلال روی دستگاه های ارسال و دریافت واحدهای استفاده كننده از فركانس های مزبور شده ارتباط آنها را با مشكل مواجه می سازد. باید به اطلاع استفاده كنندگان از تلفن بی سیم غیر مجاز رسانده شود كه مكالمات آ نها توسط دیگر استفاده كنندگان و بهره برداران طیف شنیده می شود و توسط تجهیزات ادارات ارتباطات رادیویی این سازمان در سراسر كشور قابل ردگیری است.
●توصیه هایی برای خرید تلفن بی سیم
با توجه به نكاتی كه قبلا ذكر شد و به منظور جلوگیری از سوء استفاده و زیان احتمالی هموطنان گرامی كه از مشكلات دستگاه های تلفن بی سیم غیرمجاز آگاهی كمتری دارند، توجه به موارد زیر توصیه می شود:
طبق مواد ۱، ۶ و ۱۰ قانون استفاده از بی سیم های اختصاصی و غیر حرفه ای وارد كردن تجهیزات رادیویی به كشور، خرید، فروش و استفاده ازدستگاه های فرستنده بی سیم بدون اجازه سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی ممنوع بوده و متخلف به حبس تادیبی از ۱ ماه تا ۶ ماه و پرداخت جریمه نقدی محكوم می شود. همچنین بر اساس ماده ۶۸۷ قانون مجازات اسلامی مرتكبان بدون منظور اخلال در نظم و امنیت عمومی به حبس از ۳ تا ۱۰ و در صورتی كه اعمال مذكور ماده فوق به منظور اخلال در نظم و امنیت جامعه باشد حكم محارب را خواهد داشت. مجازات شروع جرائم این ماده ۱ تا ۳ سال حبس خواهد بود. از عموم هموطنان درخواست می شود هنگام خرید از فروشگاه های عرضه كننده تلفن بی سیم حتما فاكتور خرید ممهور به مهر فروشگاه را دریافت دارند. خریدار و فروشنده به عنوان افرادی كه از مشخصات تلفن های بی سیم مجاز و غیرمجاز بایستی آگاهی و اطلاع داشته باشند، ملز م هستند از مجاز بودن آن اطمینان حاصل كرده و فروشنده باید آن را در فاكتور فروش قید كند.